(ខេត្តកំពង់ធំ)៖ នៅថ្ងៃទី២២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២០ វេលាម៉ោងជាង៦ ល្ងាច សង្កាត់រដ្ឋព្រៃ ឈើតាំងក្រសាំង ឃាត់រថយន្តដឹក ធ្យូងពីលើឈើពីក្រោម។ តាមប្រភពសមត្ថកិច្ច សង្កាត់រដ្ឋបាលព្រៃឈើ តាំងក្រសាំង បានបញ្ជាក់ថា ការឃាត់រថយន្តនេះ គឺយោងតាមប្រភព រាយការណ៍ពីភ្នាក់ ងារពាក់ព័ន្ធ និងមានការ សម្របសម្រួល ពីអយ្យការអមសាលា ដំបូងខេត្តកំពង់ធំ ទើបធ្វើការឃាត់ ឆែកមើល ឃើញមានធ្យូងពីខាងលើ បន្ទាប់មកសង្ស័យ បើកទ្វាមើល ក៏ប្រទះឃើញឈើលេខ២ (ឃ្នាប និងក្តា)។ ប្រភពសមត្ថកិច្ចបញ្ជាក់ថា តាមការប៉ាន់ ស្មានមិនទាន់រុះរើ មានឈើផ្ទុកក្នុង រថយន្តប្រហែល ៤ ទៅ៥ គូប។
ការដឹកឈើគ្មានច្បាប់នេះ ត្រូវបានបណ្តាញ ផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានរាយ ការណ៍ស្ទើរតែរៀងរាល់ថ្ងៃ បើទោះបីជា ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលធ្លាប់ បានចេញបទបញ្ជា ម៉ឺងម៉ាត់ឲ្យបញ្ឈប់ជំនួញ ឈើខុសច្បាប់ក៏ដោយ។ ក្រៅពីសេចក្តីរាយការណ៍ តាមបណ្តាញផ្សាយព័ត៌មាន ក៏មានរបាយការណ៍ស៊ើប អង្កេតនានារបស់ក្រុម អ្នកសារព័ត៌មាន និងប្រជាសហគមន៍ដែរ ដែលបង្ហាញថា ព្រៃឈើខ្មែរយើង នៅតែរងការបំផ្លិច បំផ្លាញជារៀងរាល់ថ្ងៃ ។
ការដឹកលួចលាក់ ដោយប្រើប្រាស់ គ្រប់មធ្យោបាយ ដើម្បីបាំងភ្នែកសមត្ថកិច្ច រថយន្តដឹកឈើគ្មានច្បាប់នេះ គេដឹកចេញពី ភូមិសាស្ត្រភូមិតាអោក ឃុំឈូក ស្រុកប្រាសាទសំបូរ ដែលមានម្ចាស់ឈ្មោះ ឌី (តែងតែអះ អាងខ្លួនថា ជាក្មួយអ្នក ធំមួយរូប) មានឥទ្ធិពលខ្លាំងជាង បទបញ្ជាសម្តេចនាយក រដ្ឋមន្ត្រីទៅទៀត មិនមានសមត្ថកិច្ច ណាបង្រ្កាបបានឡើយ! ហើយបើទោះ ជាធ្លាប់ឃាត់បាន ក៏តែងតែមានអន្តរាគមន៍ឲ្យ ដោះចេញវិញភ្លាម ៗបានយ៉ាងរំភើយ ។
សូមរំលឹកថា:-ជារឿយៗ គេឃើញសមត្ថកិច្ច ចាប់បានឈើដែល ដឹកបន្លំតាមរថយន្តទំនើបៗ រថយន្តពេទ្យ ឬរថយន្តក្រុងជាដើម។ ប៉ុន្តែ ឈើដែលសមត្ថកិច្ច ចាប់បានជាប្រភេទឈើ ដែលដឹកតាម មធ្យោបាយ តូចតាចតែប៉ុណ្ណោះ។ ការចាប់ គឺចាប់បានតែ ឈើតែប៉ុណ្ណោះ ចំណែកមេឈ្មួញ រកស៊ីឈើធំៗមិន ដែលចាប់បានទេ។ ម្យ៉ាងទៀត តើមានឈើ ប៉ុន្មានទៀត ដែលពួកឈ្មួញ ដឹកទៅលក់បន្តជា រៀងរាល់ថ្ងៃ?។
ជាការពិតណាស់ មានហេតុផល គ្រប់គ្រាន់ដែលបញ្ជាក់ ថាការទប់ស្កាត់ជំនួញឈើ ខុសច្បាប់មិនជាពិបាករហូត ដល់អស់លោកមន្ត្រី ជំនាញគ្រប់គ្រង មិនបាននោះទេ។ តាមរយៈសំណួរងាយៗ មួយចំនួន គេអាចយល់ បានអំពីបញ្ហាថា៖ តើហេតុអ្វីបានជា ឈ្មួញអាចចូលទៅ កាប់ឈើបាន? តើហេតុអ្វីបានជាឈើអាច ចេញពីព្រៃរួច? និងតើហេតុអ្វីបានជា ឈើអាចចរាចរណ៍បាន យ៉ាងងាយបែបនេះ?
បើសូម្បីតែគ្រឿង ញៀនដែលគេអាច លាក់រហូតដល់ក្នុងពោះ ក៏គង់តែសមត្ថកិច្ចចាប់បាន។ ចុះការកាប់និងដឹកជញ្ជូន ឈើដែលគេត្រូវប្រើ មធ្យោបាយយ៉ាងសន្ធឹក សន្ធាប់ហើយត្រូវដឹក តាមឡាននិង តាមផ្លូវថ្នល់សោះ ហេតុអ្វីមិនអាចចាប់បាន? បើនិយាយថា សមត្ថកិច្ចមិនអាច ចូលដល់ព្រៃជ្រៅ ដើម្បីពិនិត្យមើល ការកាប់ព្រៃឈើ របស់ឈ្មួញបានទេ នោះ វារឹតតែជារឿង មិនអាចជឿបានទៅទៀត។ ដោយហេតុថា សូម្បីប្រជាសហគមន៍ ក៏អាចចូលដល់ទី តាំងកាប់ឈើបានដែរ។ បើទោះជាមិនបាច់ចូល ព្រៃក៏គេអាចទប់ ស្កាត់ឈើដែលចរចាចរណ៍ តាមដងផ្លូវបានយ៉ាងងាយដែរ។
ការកាប់ឈើមិន មែនជារឿងពិបាក នឹងដឹងនោះទេ។ សូម្បីតែប្រជា សហគមន៍ក៏អាច មើលឃើញ សកម្មភាពកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើយ៉ាងច្បាស់ដែរ ហើយពួកគេតែងតែនាំគ្នាចូលព្រៃដើម្បីបង្អាក់សកម្មភាពនេះទៀតផង។ ប៉ុន្តែ អ្វីដែលគួរឲ្យសោកស្ដាយនោះគឺ អាជ្ញាធរបែរជាមិនសហការណ៍ និងជួនកាលថែមទាំងបានរារាំងសកម្មភាពរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន និងប្រជាសហគមន៍ទៅវិញក៏មានដែរ។ នេះជាកញ្ចក់ឆ្លុះបញ្ចាំងបានអំពីអ្វីដែលនៅពីក្រោយវាំងនននៃជំនួញឈើខុសច្បាប់នៅស្រុកយើង។
មានមូលហេតុច្រើន យ៉ាងដែលនាំឲ្យជំនួញ ឈើក្លាយជាបញ្ហា មិនអាចគ្រប់គ្រងបាន។ មូលហេតុសំខាន់បំផុត គឺការឃុបឃិតគ្នា ជាខ្សែបណ្តាញរវាង ឈ្មួញរកស៊ីឈើជាមួយ អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច នេះឯង។ មូលហេតុសំខាន់ មួយទៀតគឺ ឈ្មួញអ្នករកស៊ី ឈើច្រើនតែជាអ្នកមាន ឥទ្ធិពលឬមានខ្នង បង្អែករឹងមាំ។ ក្នុងករណីនេះ សមត្ថកិច្ចដែនដីគ្មាន ជម្រើសអ្វីក្រៅពី ធ្វើគធ្វើថ្លង់នោះឡើយពី ព្រោះតែពួកគេខ្លាច អំណាចរបស់មន្ត្រីអ្នក មានបុណ្យស័ក្តិធំជាងខ្លួន តួយ៉ាងដូចជាករណី ខាងលើនេះអញ្ចឹងបើ កុំមានព្រះរាជអាជ្ញា បញ្ជាឲ្យឃាត់ប្រហែល ជាស្ងាត់ដូចចោរលួច សេះទៅហើយ ក៏អាចថាបាន៕